:(۱) برخی از اصطلاحات و مفاهیم بنیادین و متداول در حوزه تحریم
:(asset freeze) مسدود شدن دارایی ها
بیشتر برنامه های تحریمی آمریکا و اتحادیه اروپا معمولا متضمن مسدود کردن دارایی های اشخاص یا موجودیت های تحریمی هستند. در طی سالیان دراز، مسدود کردن دارایی ها ابزاری برای اعمال فشار اقتصادی بر اهداف تحریمی بوده است تا نهادهای تحریم کننده اطمینان یابند که این اموال و دارایی ها که در سرزمین های آن ها قرار گرفته اند برای تامین مالی فعالیت های از نظر آنه ا مخرّب نمی شود و بدین طریق از آن ها به عنوان ابزار چانه زنی در هرگونه توافق نهایی با اهداف تحریمی استفاده کنند؛
به طور کلّی، مسدود شدن دارایی بر هرگونه نقل و انتقالات یا معاملات مربوط به دارایی مسدود شده، مستقیماً ممنوعیتی فرامرزی ایجاد می کند. معمولا حق مالکیت بر دارایی مسدود شده در اختیار موجودیت تحریم شده باقی می ماند اما موجودیتهایی که بر آن دارایی ها مالکیت یا کنترل دارند، از انجام معامله با این دارایی ها یا قرار دادن آن ها در اختیار اهداف تحریمی ممنوع هستند. به عبارت دیگر، موجودیت های تحت تحریم نمی توانند حقوق و امتیازات معمول خود در مورد مالکیت دارایی های مسدود شده را بدون مجوز نهادهای مرتبط وضع کننده تحریم اعمال نمایند؛
:(blocking) انسداد
این اصطلاح با مسدود کردن مترادف است و بیشتر در مورد تحریم های آمریکا رواج دارد؛
:قوانین انسداد دارایی ها
تحریم های اتحادیه اروپا و آمریکا اغلب موجودیت های مشترکی را هدف قرار می دهند اما در بسیاری از موارد این دو نهاد اهداف متفاوتی را دنبال می کنند و در نتیجه رژیم های تحریمی آن ها با هم تعارض دارند. در این وضعیت، تبعیت از یکی از این دو رژیم تحریمی ممکن است متضمن نقض قوانین انسداد دارایی های رژیم (تحریمی) دیگر باشد؛
:مقررات مربوط به دور زدن تحریم ها
مقرراتی که مشارکت آگاهانه و عامدانه در فعالیت هایی را ممنوع می کنند که هدفشان به طور غیرمستقیم یا به واسطه سایر اشخاص انجام هرگونه معاملات یا اقداماتی است که چنانچه به طور مستقیم انجام شوند، به موجب تحریم ها ممنوع هستند. در نتیجه به عنوان مثال موجودیتی که در یک دولت عضو اتحادیه اروپا ثبت شده باشد نمی تواند از یک شرکت غیر اروپایی که بر آن کنترل دارد برای انجام معامله ای استفاده کند که خود موجودیت اروپایی از انجام آن ممنوع شده است. افزون بر این، موجودیت اروپایی نمی تواند شرکت غیر اروپایی را در انجام این معامله راهنمایی کند یا معامله ای صوری ترتیب دهد تا از تحریم های اتحادیه اروپا فرار نماید؛
:(Commerce Control List) فهرست کنترل تجارت
این فهرست دربردارنده کالاها و فناوری هایی است که به طور خاص تحت کنترل قواعد کنترل صادرات آمریکا می باشند و شامل بسیاری از مواردی است که در «فهرست استفاده دوگانه اتحادیه اروپا» نیز یافت می شود و طیف وسیعی از موارد دیگر را نیز دربردارد؛
:(deemed exports) صادرات مفروض
مطابق قوانین مربوط به کنترل صادرات در آمریکا، امکان دارد «فرض شود» که «صادرات» یک نرم افزار یا فناوری محقق شده و این در صورتی است که این نرم افزار یا فناوری در دسترس یک تبعه غیر آمریکایی در داخل یا خارج از آمریکا قرار گیرد. در این حالت «فرض بر این است» که این نرم افزار یا فناوری به کشور متبوع فرد غیر آمریکایی صادر شده که امکان دسترسی او به این نرم افزار یا فناوری فراهم شده است؛
:(dual-use goods) کالاهای دارای کارکرد دوگانه
این کالاها شامل مواردی از جمله نرم افزار و فناوری می شوند که هم دارای کارکردهای غیرنظامی و هم دارای کارکردهای نظامی و سایر کارکردهای حساس هستند. به عنوان نمونه، کالاهای دارای کارکرد دوگانه تمامی کالاها و فناوری هایی را در بر می گیرد که می توان از آن ها هم برای اهداف تجاری معمول و هم کمک به تولید سلاح های هسته ای یا سایر سلاح های کشتار جمعی استفاده نمود
منبع: راهنمای تحریم ها از فرشفیلدز